مراقبت های پس از پایان ارتودنسی ثابت: اهمیت دوره نگهداری (Retention)
پایان ارتودنسی ثابت (دوره نگهداری) مرحله ای مهم برای حفظ نتایج درمان است. با نکات مراقبت از نگهدارنده های متحرک و ثابت آشنا شوید. در این مرحله، دندان ها کمی لق هستند و در معرض بازگشت به موقعیت قبلی قرار دارند. به همین دلیل، شروع دوره ای به نام نگهداری یا Retention برای تثبیت نتایج درمان ضروری است. در این دوره، از ابزارهایی به نام نگهدارنده (Retainer) استفاده میشود که ممکن است به صورت پلاک متحرک یا نگهدارنده ثابت (Fixed Retainer) تجویز شوند. برای دریافت راهنمای کامل درباره مراقبت های ارتودنسی ثابت و حفظ سلامت لبخند خود، اینجا کلیک کنید.
اگر برای شروع درمان نگران درد احتمالی هستید، پیشنهاد می کنیم مقاله آیا ارتودنسی درد دارد؟ را حتماً مطالعه کنید.
نگهداری به معنی پایان درمان نیست، بلکه بخش حیاتی درمان برای تثبیت نتایج محسوب میشود. سهل انگاری در این مرحله میتواند باعث برگشت ناهنجاری های دندانی و حتی نیاز به درمان مجدد شود.
هدف این مقاله از مطب متخصص ارتودنسی در غرب تهران، ارائه دیدگاهی جامع و کاربردی برای علاقمندان به درمان های ارتودنسی و کسانی است که قصد دارند از نزدیک با روند درمانی آشنا شوند.
همچنین در کلینیک تخصص دکتر مهریزی انواع خدمات تخصصی ارتودنسی از قبیل: ارتودنسی کودکان، ارتودنسی ثابت، ارتودنسی نامرئی، ارتودنسی متحرک،ارتودنسی لینگوال و ارتودنسی دیمون با بالاترین کیفیت و نکات مراقبتی ارائه می گردد.
اهمیت مدارک پایان درمان
پس از برداشتن دستگاه ارتودنسی، تهیه مدارک نهایی شامل رادیوگرافی و فتو گرافی ضروری است.
- ارزیابی نتایج درمان
- مقایسه تغییرات احتمالی آینده
- کمک به تشخیص و رفع مشکلات احتمالی
دریافت پلاک نگهدارنده
اگر دستگاه ارتودنسی ثابت شما برداشته شده است، باید طبق زمان بندی تعیین شده به مطب مراجعه کنید و پلاک نگهدارنده متحرک خود را تحویل بگیرید. دریافت به موقع پلاک و شروع استفاده از آن اهمیت بالایی دارد.
لینک های مفید: راهنمای انتخاب متخصص ارتودنسی
دستورالعمل های استفاده از پلاک نگهدارنده متحرک
- موقع غذا خوردن پلاک را خارج کنید.
جویدن غذا بدون پلاک به ترمیم بافت ها و تثبیت بهتر دندان ها کمک میکند. نیازی به رژیم غذایی نرم نیست؛ حتی جویدن غذاهای نسبتاً سفت مفید است. - مراقبت های بهداشتی:
پس از هر وعده غذایی، دندان ها و پلاک خود را به دقت مسواک بزنید.
پلاک را با آب و صابون یا مایع ظرفشویی بشویید. (از خمیر دندان برای شستن پلاک استفاده نکنید چون باعث ساییدگی آن میشود.) - ضدعفونی پلاک:
میتوانید از قرص های مخصوص ضدعفونی پلاک که در داروخانه ها موجود است، استفاده کنید. - محافظت از پلاک:
پلاک را از نور مستقیم خورشید، حرارت و آب داغ دور نگه دارید. هنگام عدم استفاده، پلاک را در جعبه مخصوص نگهداری کنید.
گم شدن یا تغییر شکل پلاک میتواند باعث به هم ریختگی نظم دندان های شما شود.
مفالات مرتبط: شکستن براکت و سیم ارتودنسی
مراقبت از نگهدارنده ثابت
اگر نگهدارنده شما ثابت است:
- اطراف سیم را با دقت با مسواک تمیز کنید.
- از گاز زدن غذاهای سخت (مانند هسته میوه یا استخوان) روی سیم خودداری کنید.
- در صورت مشاهده شکستگی یا شل شدن سیم، فوراً به مطب مراجعه کنید.
لینک مفید: نمونه درمان ارتودنسی
بیشتر بدانید: تمیز کردن براکت های ارتودنسی
نکات تکمیلی در دوره نگهداری
بررسی دندان های عقل:
مشاوره درباره وضعیت دندان های عقل و در صورت نیاز، برنامه ریزی برای خارج کردن آنها انجام شود.
طول دوره نگهداری:
بسته به سن بیمار و نوع ناهنجاری دندانی متفاوت است.
معمولاً حداقل دوره استفاده از پلاک متحرک یک سال و برای نگهدارنده ثابت چند سال میباشد. در برخی موارد نگهداری مادام العمر توصیه میشود.
برنامه استفاده از پلاک:
طی سه تا چهار ماه اول، پلاک باید تمام وقت (۲۴ ساعته) استفاده شود و فقط هنگام غذا خوردن و مسواک زدن از دهان خارج گردد.
پس از این مدت، طبق نظر پزشک به تدریج ساعات استفاده کاهش می یابد.
توجه: بدون مشورت با پزشک، هرگز استفاده از پلاک را قطع نکنید.
ویزیت های منظم:
برای چکاپ وضعیت دندان ها و بررسی نگهدارنده، طبق برنامه به مطب مراجعه کنید:
- اولین ویزیت: دو هفته پس از تحویل پلاک
- ویزیت دوم: سه ماه بعد
- سپس هر شش ماه یکبار
در صورت بروز مشکل:
در صورت احساس هرگونه ناراحتی، شکستن پلاک یا شل شدن نگهدارنده، در اولین فرصت به مطب مراجعه نمایید.
لینک مفید: انواع ارتودنسی دندان
پایان ارتودنسی ثابت دوره نگهداری و اهمیت آن
با پایان ارتودنسی ثابت درمان متوقف نمیشود بلکه وارد مرحله حساس نگهداری میشوید که هدف آن تثبیت نتایج و جلوگیری از حرکت مجدد دندان ها است
نکات ضروری پس از پایان ارتودنسی ثابت
رعایت دقیق توصیه های ارتودنتیست استفاده صحیح از پلاک نگهدارنده و حضور منظم در جلسات کنترل از نکات ضروری برای موفقیت در دوره نگهداری است
نحوه استفاده صحیح از پلاک نگهدارنده
پلاک متحرک باید طبق دستور پزشک استفاده شود تمیز نگه داشته شود و فقط هنگام غذا خوردن و مسواک زدن از دهان خارج گردد تا بهترین نتیجه حاصل شود
مراقبت های لازم در دوره نگهداری ارتودنسی
تمیز کردن دقیق دندان ها و پلاک خودداری از خوردن غذاهای سفت و محافظت از نگهدارنده در برابر حرارت از مراقبت های ضروری در این دوره به شمار میرود
چگونگی جلوگیری از برگشت دندان ها پس از درمان
با استفاده منظم از نگهدارنده پرهیز از قطع خودسرانه درمان و پیگیری دقیق برنامه ویزیت ها میتوانید از برگشت دندان ها به وضعیت قبل از درمان جلوگیری کنید
لینک مفید: ارتودنسی دندان نیش
نقش پلاک متحرک در حفظ نتایج درمان ارتودنسی
پلاک متحرک با ایجاد حمایت از دندان ها در موقعیت جدید خود باعث میشود ساختار فک و لثه فرصت تثبیت نهایی پیدا کند و نتایج درمان پایدار بماند
نکات مهم در مراقبت از نگهدارنده ثابت
نگهدارنده ثابت باید مرتب تمیز شود از فشارهای ناگهانی و جویدن غذاهای سخت باید خودداری شود تا سیم و چسب آن دچار آسیب نگردد
زمان بندی و میزان استفاده از پلاک نگهدارنده
در ماه های اول استفاده مداوم از پلاک ضروری است به مرور زمان طبق دستور پزشک ساعات استفاده کاهش مییابد اما قطع کامل فقط با نظر پزشک مجاز است
عوامل موثر در موفقیت دوره نگهداری ارتودنسی
همکاری بیمار در رعایت بهداشت دهان استفاده صحیح از پلاک و پیگیری منظم ویزیت ها از عوامل کلیدی برای موفقیت و تثبیت نتایج درمان میباشند.
لینک مفید: ارتودنسی یا کامپوزیت
جمع بندی
دوره نگهداری، بخش جدایی ناپذیر و حیاتی درمان ارتودنسی است. رعایت نکات گفته شده تضمین میکند که لبخند زیبای شما سال ها پایدار بماند و نیازی به درمان مجدد پیدا نکنید. مراقبت دقیق و پیگیری منظم، کلید موفقیت در حفظ نتایج ارتودنسی است.
بیشتر بدانید: نگهدارنده یا ریتینر ارتودنسی
تکامل درمانهای ارتودنسی: از بریس تا اینویزیلاین
منابع:
- American Association of Orthodontists (AAO)
- British Orthodontic Society (BOS)
- Journal of Clinical Orthodontics (JCO)
- Orthodontic Perspectives
