مقدمه
یک فک نامتقارن می تواند باعث مشکلات مربوط به خوردن، خوابیدن، صحبت کردن و تنفس شود. علل مختلفی برای نا همواری فک وجود دارد. برخی از موارد را می توان با فیزیوتراپی درمان و بهبود بخشید. برخی دیگر ممکن است به جراحی اصلاحی نیاز داشته باشند. برای عملکرد صحیح نیاز است تا تاندون ها، استخوان ها و ماهیچه ها باهم کار کنند. عدم تعادل در هر یک از این ساختارها می تواند منجر به ناهموار شدن کل فک شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علل نا همواری فک، درمان ها و موارد دیگر، ادامه مطلب را از متخصص ارتودنسی در تهران بخوانید.
در برخی موارد، افراد ممکن است بدون هیچ علامت قبلی دچار درد شدید و ناگهانی در دندان شوند که در مقاله کامل دندان درد ناگهانی؛ علل، درمان فوری و راه های پیشگیری به طور دقیق به دلایل و راهکارهای آن پرداخته شده است. رعایت بهداشت دهان و استفاده از فلوراید، از مؤثر ترین روش های بالا بردن استحکام دندان هستند و نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی و حفظ سلامت طولانی مدت دندان ها ایفا می کنند.
فک نامتقارن چیست؟
فک نامتقارن به شرایطی اطلاق میشود که استخوان فک به طور ناهموار رشد میکند که به نوبه خود باعث ایجاد چهره‌ای نامتعادل میشود. چنین فردی مبتلا به مال‌اکلوژن اشاره است که به‌سادگی به معنای ناهماهنگی فک و دندان‌ها و در برخی موارد، فک نسبتاً رشد نکرده در یک طرف صورت است. فک نامتقارن صورت ممکن است علت مشکلات متعددی باشد که روزانه با آن مواجه می‌شوید. ممکن است فرد به دلیل ظاهر احساس ناراحتی کند یا در گازگرفتن و جویدن مشکلاتی را احساس کند. خوشبختانه، فک نامتقارن را می‌توان به‌راحتی با انجام برخی تمرینات ساده برای ایجاد تقارن صورت اصلاح کرد – موارد شدیدتر معمولاً تحت درمان‌های جراحی زیبایی قرار می‌گیرند.
ارتوسرجری روشی تخصصی برای اصلاح ناهنجاری های شدید فک است که با ترکیب جراحی و ارتودنسی، به بهبود عملکرد و زیبایی صورت کمک می کند. برای درک کامل کاربرد و انواع کش ارتودنسی در درمان ارتودنسی و دستیابی به نتایج مطلوب، اینجا کلیک کنید.
لینک مرتبط: جراحی فک یا ارتودنسی
علائم فک نامتقارن چیست؟
- درد و سفتی: اگر فک شما کمی سفت است یا درد میکند و یا باز کردن فک پایین به‌اندازه کافی برای خمیازه دشوار است، ممکن است فک نامتقارن داشته باشید. فک نامتقارن میتواند باعث شود که به طرق مختلف اذیت شوید و منجر به درد اضافی و یا درد مزمن در مفصل فک شود.
- اختلالات گفتاری: اگر با واضح صحبت‌کردن مشکل یا مشکل گفتاری دارید، میتواند نشانه‌ای از فک نامتقارن باشد. این موضوع میتواند در هنگام حرکت‌دادن فک و صحبت‌کردن باعث ایجاد مشکل در مفصل و ایجاد صداهای خاص شود.
- اختلال در گازگرفتن: اختلال در گازگرفتن، چانه کج یا دندان‌های کج نیز میتواند نشان‌دهنده این باشد که فک شما نامتقارن است. زمانی که فک‌ها به‌درستی در یک راستا قرار نگیرند و کج بایت درمان نشود، میتواند باعث ساییدگی ناهموار روی دندان‌ها شود و به‌مرورزمان منجر به ناهماهنگی فک شود.
- سردرد: اگر به طور مکرر سردرد و درد شقیقه را تجربه می‌کنید، میتواند نشان‌دهنده این باشد که فک شما نامرتب است. ناهماهنگی فک میتواند بر عضلات سروگردن فشار وارد کند که میتواند منجر به سردرد شود.
- صداهای کلیک یا پاپ: اگر هنگام حرکت‌دادن فک پایین، صداهای کلیک یا ترکیدن می‌شنوید، میتواند نشانه‌ای از نامرتب بودن فک شما باشد. صداهای کلیک یا ترکیدن معمولاً زمانی رخ می‌دهد که فک‌های نامرتب روی یکدیگر ساییده شوند. این احساس میتواند بسیار دردناک باشد.
هایپردونتیا یا دندان اضافه، نوعی ناهنجاری رشد دندان است که در آن یک یا چند دندان اضافی فراتر از تعداد طبیعی در دهان ظاهر می شود. این وضعیت ممکن است باعث بی نظمی دندان ها، نهفتگی دندان های اصلی و نیاز به درمان های ارتودنسی یا جراحی گردد.
لینک مفید: ارتودنسی فک بالا
دلایل نامتقارن بودن فک بالا یا پایین چیست؟
به‌طورکلی، فک نامتقارن ناشی از نقایص مادرزادی، مشکلات مربوط به رشد دندان‌ها و فک، یا ضربه و تصادفات (اکتسابی) است.
- اختلالات TMJ: مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) لولای است که فک بالا و فک پایین را به هم متصل میکند. اختلالات TMJ یکی از علل شایع فک نامتقارن است. این اختلال زمانی رخ می‌دهند که مشکلاتی در خود مفصل یا عضلات اطراف یا رباط‌ها وجود داشته باشد. مشکلات TMJ که منجر به التهاب، درد و سایر علائم میشود، میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- آرتروز فک
- دندان‌قروچه (براکسیسم)
- نیش نامناسب
- جراحت
- فشار
- دررفتگی مفصل
- ضربه: فک نامتقارن نیز میتواند به دلیل ضربه یا تصادف ایجاد شود. به‌عنوان‌مثال، بهبودی ممکن است به دنبال شکستگی فک پایین یا فک بالا به‌صورت ناهموار باشد و هم‌ترازی آنها را تضعیف کند. این نوع ناهمواری فک میتواند در هر سنی ایجاد شود، اگرچه افراد مبتلا به پوکی‌استخوان یا تراکم استخوان پایین بیشتر احتمال دارد آسیب‌های ماندگاری را تجربه کنند.
- نقص مادرزادی: بسیاری از موارد ناهمواری فک را می‌توان به نقایص مادرزادی که بر تقارن صورت تأثیر می‌گذارد نسبت داد. این مشکل مادرزادی که “میکروسومی همی‌فیشال” نامیده میشود، بیشتر استخوان‌های فک را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. این مشکل منجر به بی‌نظمی در یک طرف صورت (یک‌طرفه) یا هر دو طرف (دوطرفه) میشود. با شدت متفاوت، این مشکل میتواند موارد زیر را ایجاد کند:
- دندان‌های کج شده (در مقایسه با بینی و دهان کج شده است)
- چانه متمایل به یک طرف
- عدم تقارن‌های در قسمت پایین صورت.
لینک مفید: ارتودنسی فک پایین
موارد شدید، به ویژه اگر دوطرفه باشند و درمان نشده باشند، می‌توانند منجر به آپنه انسدادی خواب (خوروپف و اختلال خواب) و سندرم پیر رابین (تخت شدید فک پایین در بدو تولد) شوند. فک کج همچنین با شکاف کام و لب که نقص مادرزادی هستند همراه است.
- دندان‌های نامتقارن: مال‌اکلوژن – ناهماهنگی و عدم تطابق بین مجموعه‌های بالایی و پایینی دندان‌ها – نیز میتواند دلیل کج‌شدن فک باشد. عوامل زیادی می‌توانند باعث کج‌شدن دندان‌ها شوند، از جمله:
- کج بودن ارثی دندان
- مکیدن شست، فشاردادن زبان و استفاده از پستانک (بعد از ۳ سالگی)
- ازدست‌دادن دندان، دندان‌های اضافی، نهفتگی دندان یا دندان‌های ناقص
- وسایل دندانی نامناسب، بریس‌ها، براده‌ها، نگهدارنده‌ها و پرکننده‌ها
- ناهماهنگی استخوان‌های فک به دنبال ضربه یا تصادف
- رشد تومور در فک
لینک مفید: صدای مفصل فک
بیشتر بدانید: درمان فاصله بین دندان ها با ارتودنسی
روش‌های درمان فک نامتقارن چیست؟
در ادامه به بررسی برخی از روش‌های درمان فک نامتقارن خواهیم پرداخت.
- بوتاکس یا دیسپورت: تزریق سم بوتولینوم که معمولاً به‌عنوان بوتاکس یا دیسپورت شناخته میشود، میتواند به شل‌شدن عضلات خاص صورت کمک کند. باهدف قراردادن عضلات بیش‌فعال در یک طرف صورت، این درمان میتواند به تعادل حالات صورت و بهبود تقارن کمک کند.
- پرکننده‌های پوستی: فیلرهای پوستی نیز مواد قابل تزریق (عمدتاً اسید هیالورونیک) هستند که می‌توانند به نواحی خاصی از صورت و بدن حجم دهند. در کلینیک تخصصی دکتر مهریزی، ما با قراردادن پرکننده‌ها عدم تقارن صورت را اصلاح و ناهمواری‌ها را متعادل می‌کنیم.
- پیوند چربی: پیوند چربی روشی است که شامل برداشت چربی از یک ناحیه از بدن و انتقال آن به‌صورت برای بازگرداندن حجم و اصلاح عدم تقارن صورت، ایجاد ظاهری متعادل‌تر و جوان‌تر است.
- لیفت صورت: لیفت صورت یک روش جراحی کلی است که علائم پیری از جمله افتادگی و چین‌وچروک صورت را برطرف میکند. با سفت کردن ماهیچه‌های زیرین و تغییر موقعیت بافت‌های صورت، لیفت صورت میتواند تعادل صورت را بازگرداند و ظاهر کلی شما را جوان کند.
- لیفت ابرو: همانند لیفت صورت، لیفت ابرو، افتادگی ابروها را هدف قرار می‌دهد که باعث ایجاد چهره‌ای متعادل و متقارن میشود. با لیفت و تغییر موقعیت ابروها، دکتر مهریزی میتواند تقارن را به‌صورت شما بازگرداند و ظاهری شاداب‌تر و جوان‌تر برای شما ایجاد کند.
- ایمپلنت‌های صورت: ایمپلنت‌های صورت، مانند کاشت گونه یا چانه، می‌توانند به تقویت ساختار صورت و بهبود عدم تقارن صورت کمک کنند. این ایمپلنت‌ها از طریق جراحی برای افزودن حجم و وضوح قرار داده می‌شوند و هماهنگی را با ویژگی‌های صورت شما به ارمغان می‌آورند.
جراحی فک یکی از روش های تخصصی در درمان ناهنجاری های اسکلتی و عملکردی فک ها است که به بهبود زیبایی چهره و عملکرد هایی مثل جویدن، صحبت کردن و تنفس کمک میکند. ارتودنسی در سنین بالا، برخلاف تصور رایج که آن را صرفاً مخصوص کودکان و نوجوانان می داند، نه تنها کاملاً امکان پذیر است، بلکه با بهره گیری از تکنولوژی های پیشرفته و روش های نوین درمانی، می تواند نتایج بسیار مؤثری در بهبود سلامت دهان، اصلاح ناهنجاری های فکی و دندانی، و افزایش زیبایی لبخند در بزرگسالان به همراه داشته باشد.
مطالب مرتبط: تاثیر ارتودنسی بر درد مفصل فک
لینک مفید: هزینه ارتودنسی ۱۴۰۴
نتیجه‌گیری
بسیاری از ما می‌دانیم که در آینه نگاه‌کردن و توجه به مشکلاتی مانند فک نامتقارن یا مشکلات دیگر در صورت میتواند به‌سرعت به منبعی از شک و تردید تبدیل شود. چه از طریق روش‌های جراحی و چه غیرجراحی، درست‌کردن فک نامتقارن میتواند دنیایی از فرصت‌ها را برای افزایش اعتمادبه‌نفس در حین خداحافظی با آن ناامنی‌های آزاردهنده باز کند. مطمئن نیستید که کدام روش برای اصلاح فک نامتقارن برای شما مناسب است؟ متخصصین ما در کلینیک تخصصی دکتر مهریزی آماده مشاوره با شما هستند. در مطب دکتر مهریزی انواع ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک، ارتودنسی کودکان، ارتودنسی نامرئی، ارتودنسی دیمون و ارتودنسی لینگوال انجام می شود.
