امراقبت های ارتودنسی ثابت: دستیابی به لبخندی زیبا و سالم، مستلزم تعهد و رعایت دقیق دستورالعمل های متخصص ارتودنسی شماست. موفقیت درمان ارتودنسی تنها به مهارت ارتودنتیست بستگی ندارد، بلکه همکاری فعال شما به عنوان بیمار نقشی حیاتی ایفا میکند. این همکاری شامل رعایت دقیق بهداشت دهان، حضور منظم در جلسات پیگیری درمان و پیروی از توصیه های تغذیه ای و درمانی است. با رعایت این نکات، نه تنها طول دوره درمان بهینه میشود، بلکه از بروز عوارض احتمالی نیز جلوگیری کرده و نتایج درمانی رضایت بخش و ماندگاری را تجربه خواهید کرد.
برای داشتن لبخندی زیبا و سالم، به متخصص ارتودنسی آقای دکتر مهریزی، متخصص ارتودنسی در غرب تهران مراجعه کنید و از خدمات حرفه ای مانند: ارتودنسی کودکان، ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک، ارتودنسی لینگوال، ارتودنسی نامرئی، ارتودنسی فانکشنال و درمان های پیشرفته بهرمند شوید.
چهت بررسی دقیق لیست قیمت خدمات درمان ارتودنسی میتوانید روی هزینه ارتودنسی سال ۱۴۰۴ کلیک نمائید.
اطلاع بیشتر: ارتودنسی اقساطی
مراقبت های ارتودنسی ثابت
۱. مراقبت های ارتودنسی ثابت و بهداشت دهان
عدم رعایت بهداشت دهان سبب پوسیدگی و بیماری لثه (التهاب لثه در ارتودنسی و خونریزی لثه) می شود.
- پس از هر وعده غذایی و بخصوص بعد از مصرف شیرینی جات دندانها را با مسواک به دقت تمیز کنید.
- روزی یکبار (هر شب) از نخ دندان ارتودنسی استفاده نمایید.
- قبل از شروع ارتودنسی ثابت، مسواک ارتودنسی بین دندانی و نخ دندان مخصوص را تهیه بفرمایید.
- همیشه مسواک خود را همراه داشته باشید.
- خمیر دندان و دهانشویه به بهداشت دهان شما کمک میکنند. بعد از استفاده از خمیر دندان آب دهان را بیرون بریزید اما دهان را با آب شستشو نکنید.
- اگر در ناحیه ای لثه شما تورم یا خونریزی دارد، آن ناحیه را بیشتر تمیز کنید.
- مسواک برقی بهتر است یا دستی؟ از هر دو میتوانید استفاده نمایید اما استفاده از مسواک بین دندانی همراه آن را فراموش نکنید.
- دستگاه واترجت هم به بهداشت دهان شما کمک میکند و وسیله سودمندی است.
۲. حضور منظم در جلسات درمان و مراقبت های ارتودنسی ثابت
به دلیل ماهیت دقیق و حساس درمان ارتودنسی لازم است در فواصل زمانی معین ویزیت شوید. غیبت شما در جلسات درمان، دوره درمان را طولانی تر می کند و می تواند عوارضی ایجاد نماید. در ضمن خواهشمند است در صورتی که نمیتوانید در وقت تعیین شده حاضر شوید حداقل دو روز قبل به مطب اطلاع دهید تا برنامه مطب و وقت سایر بیماران دچار اشکال نشود و از مطب وقت دیگری بگیرید.
بیشتر بدانید: تمیز کردن براکت های ارتودنسی
۳. تغذیه و مراقبت های ارتودنسی ثابت
از وسایل ارتودنسی خود به دقت نگهداری کنید. از گاز زدن و جویدن هرگونه غذاهای سفت و سخت مانند نان بیات، ساندویچ، ته دیگ، آجیل، سیب، میوه های هسته دار، استخوان، گوشت و… جداً خودداری کنید. از مصرف خوراکیهای چسبنده نظیر شکلات، گز، سوهان، لواشک و غیره جداً خودداری کنید. شکستن براکت و سیم ارتودنسی یا مفقود شدن دستگاهها علاوه بر هزینه اضافی دوره درمان را طولانی تر کرده و برای شما مشکلاتی ایجاد می کند. برای سلامت دندانها مصرف شیرینی، نوشابه های گاز دار و مواد قندی را محدود کنید.
۴. رعایت توصیه های درمانی و مراقبت های ارتودنسی ثابت
نتیجه مطلوب و موفقیت درمان منوط به همکاری شماست. در مواردی لازم است از کشهای بین فکی، پلاک های متحرک و یا دستگاههای خارج دهانی استفاده نمایید در صورتی که آن وسایل به اندازه ساعات خواسته شده در شبانه روز استفاده نشوند، زمان درمان طولانی می شود و یا ممکن است در پایان کار نتیجه مطلوب حاصل نشود.
دانستنی های ارتودنسی: انواع سیم ارتودنسی
۵. مراقبت های ارتودنسی ثابت و رفع مشکلات در منزل
در صورت احساس ناراحتی می توانید در نواحی دردناک روی براکتها موم ارتودنسی قرار دهید (بویژه هنگام خواب) اگر موم در دسترس نبود میتوانید از آدامس بدون قند استفاده کنید. بعد از جلسات درمان ممکن است مقداری درد و فشار در دندانها احساس کنید که امری طبیعی می باشد. در صورت نیاز می توانید از استامینوفن یا مسکن دیگر استفاده نمایید.
تغذیه در زمان ارتودنسی
رعایت یک رژیم غذایی مناسب در طول درمان ارتودنسی نه تنها به حفظ سلامت دهان و دندان شما کمک میکند، بلکه از آسیب دیدن براکت ها و سیم های ارتودنسی نیز جلوگیری میکند.
غذاهای ممنوعه:
- غذاهای سفت و ترد: آجیل، ته دیگ، یخ، آبنبات های سفت.
- غذاهای چسبنده: تافی، آدامس های معمولی، کارامل. این غذاها به براکت ها و سیم ها چسبیده و تمیز کردن آنها را دشوار میکنند و میتوانند باعث پوسیدگی دندان در ارتودنسی شوند.
- غذاهای اسیدی و شیرین: نوشابه، آبمیوه های صنعتی، شیرینی جات زیاد. مصرف بیش از حد این مواد میتواند به مینای دندان آسیب برساند و خطر پوسیدگی را افزایش دهد.
غذاهای مجاز و توصیه شده:
- غذاهای نرم: پوره سیب زمینی، سوپ، ماست، تخم مرغ، پنیر نرم. این غذاها به راحتی جویده میشوند و به براکت ها آسیب نمیرسانند.
- میوه ها و سبزیجات پخته شده: میوه ها و سبزیجات را به قطعات کوچک تقسیم کرده و یا به صورت پوره مصرف کنید.
- گوشت نرم و مرغ: گوشت را به قطعات کوچک خرد کرده و مصرف کنید.
جدول رژیم غذایی مناسب در دوران ارتودنسی
گروه غذایی | غذاهای مناسب | غذاهای ممنوع |
میوه و سبزیجات | موز، انگور، هندوانه (بدون هسته)، سبزیجات پخته شده، پوره میوه | سیب (گاز زدن مستقیم)، ذرت (با دانه)، هویج خام (گاز زدن مستقیم) |
غلات و نان | نان نرم، برنج، ماکارونی، غلات پخته شده | نان خشک، ته دیگ، نان تست سفت |
پروتئین | مرغ، ماهی، گوشت چرخ کرده، تخم مرغ، لوبیا، عدس | استخوان، گوشت سفت، مرغ کامل (گاز زدن مستقیم) |
لبنیات | شیر، ماست، پنیر نرم | – |
شیرینی جات و میان وعده ها | پودینگ، ژله، بستنی نرم | آدامس، تافی، آبنبات سفت، کارامل، چیپس های سفت |
نوشیدنی ها | آب، شیر، آبمیوه طبیعی (محدود) | نوشابه های گاز دار، آبمیوه های صنعتی پر شکر |
مراقبت های پس از باز کردن ارتودنسی
پس از پایان دوره ارتودنسی ثابت، حفظ نتایج به دست آمده به همان اندازه خود درمان اهمیت دارد. در این مرحله استفاده از نگهدارنده یا ریتینر ارتودنسی ضروری است. متخصص ارتودنسی شما تصمیم میگیرد که کدام نوع ریتینر برای شما مناسبتر است و چرا باید بعد از ارتودنسی ریتینر گذاشت؟
انواع ریتینر:
- ریتینر ثابت (لینگوال): یک سیم نازک است که در پشت دندانهای جلویی چسبانده میشود. این نوع ریتینر دائمی است و قابل برداشتن توسط بیمار نیست.
- ریتینر متحرک: این نوع ریتینر ها از جنس پلاستیک شفاف یا سیم و اکریلیک هستند و توسط بیمار در ساعات مشخصی از شبانه روز استفاده میشوند. تمیز کردن ریتینر ارتودنسی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
راهنمای پایان ارتودنسی ثابت (دوره نگهداری) و استفاده صحیح از ریتینر ها برای جلوگیری از بازگشت دندانها به موقعیت قبلی بسیار حیاتی است. عدم استفاده منظم از ریتینر میتواند منجر به جابجایی دندانها و نیاز به درمان فاصله بین دندان ها با ارتودنسی یا سایر مشکلات شود.
مشکلات رایج و راهکارهای آن در دوران ارتودنسی
در طول دوره درمان ارتودنسی، ممکن است با برخی مشکلات روبرو شوید که با راهکارهای ساده قابل حل هستند.
- درد و ناراحتی اولیه: در روزهای اول پس از نصب براکتها یا تنظیمات، احساس درد و فشار طبیعی است. استفاده از مسکن های بدون نسخه و موم ارتودنسی میتواند به کاهش این درد کمک کند. راهکارهای کاهش درد ارتودنسی متعددی وجود دارد.
- زخم های دهانی: براکتها و سیم ها ممکن است باعث ایجاد زخم یا تحریک در داخل دهان شوند. موم ارتودنسی را روی نقاط تیز قرار دهید تا از تحریک بیشتر جلوگیری شود.
- شکستن براکت یا سیم: در صورت شکستن براکت و سیم ارتودنسی، بلافاصله با متخصص ارتودنسی خود تماس بگیرید. هرگز سعی نکنید خودتان آن را تعمیر کنید.
- لکه های سفید روی دندانها: این لکه ها معمولا به دلیل تجمع پلاک و عدم رعایت بهداشت دهان در اطراف براکتها ایجاد میشوند. لکه های سفید روی دندان ها علل و درمان آنها با رعایت بهداشت دهان و مراجعه منظم به دندانپزشک قابل پیشگیری و درمان است.
- التهاب و خونریزی لثه: التهاب لثه در ارتودنسی در صورت عدم رعایت بهداشت دهان شایع است.
انواع ارتودنسی و انتخاب روش مناسب
امروزه با پیشرفت تکنولوژی های درمانی در دندانپزشکی، روش های مختلفی برای انواع ارتودنسی دندان وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب روش مناسب بستگی به نوع مشکل، سن بیمار، ترجیحات زیبایی و بودجه دارد.
- ارتودنسی ثابت: رایجترین نوع ارتودنسی که شامل براکتها و سیم هایی است که به دندانها چسبانده میشوند.
- ارتودنسی متحرک: شامل پلاکهایی است که بیمار میتواند آن را از دهان خارج کند. این نوع ارتودنسی بیشتر برای مشکلات جزئی یا ارتودنسی کودکان و ارتودنسی دندان های شیری استفاده میشود.
- ارتودنسی نامرئی: شامل یک سری تراز کننده های شفاف است که تقریبا نامرئی هستند. تاثیر ارتودنسی نامرئی بر روی شکل صورت و بینی نیز مورد توجه قرار میگیرد.
- ارتودنسی لینگوال: در این روش، براکتها در پشت دندانها نصب میشوند و کاملا نامرئی هستند.
- ارتودنسی دیمون: نوعی ارتودنسی ثابت است که در آن از براکت های خود باز شونده استفاده میشود و میتواند روش های کاهش طول درمان ارتودنسی باشد.
- ارتودنسی فانکشنال: این روش بیشتر برای درمان ناهنجاری فک و مشکلات رشد فک در سنین پایین استفاده میشود.
- ارتودنسی دیجیتال نوعی ارتودنسی است که از تکنولوژی های دیجیتال برای برنامه ریزی و اجرای درمان استفاده میکند.
انتخاب متخصص ارتودنسی: اهمیت متخصص ارتودنسی در روند درمان بسیار زیاد است. یک متخصص ارتودنسی خوب میتواند بهترین روش درمانی را با توجه به شرایط شما پیشنهاد دهد. برای راهنمای انتخاب متخصص ارتودنسی، به سابقه کاری، تخصص و نظرات بیماران توجه کنید.
مسواک زدن در دوران ارتودنسی
مسواک زدن در دوران ارتودنسی به دلیل وجود براکتها و سیمها کمی دشوارتر است، اما با رعایت نکات زیر میتوانید بهداشت دهان خود را به خوبی حفظ کنید:
- استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی: این مسواکها دارای الیاف V شکل هستند که برای تمیز کردن اطراف براکتها طراحی شده اند.
- مسواک بین دندانی: این مسواکها برای تمیز کردن فضای بین براکتها و زیر سیمها بسیار مفید هستند.
- نخ دندان ارتودنسی: نخ دندان مخصوص ارتودنسی یا نخ دندان با استفاده از نخ دندان کش (floss threader) برای تمیز کردن بین دندانها و زیر سیمها ضروری است.
- روش مسواک زدن صحیح: دندانها را به آرامی و با حرکات دایره ای مسواک بزنید و به همه سطوح دندانها و اطراف براکتها توجه کنید.
جدول راهنمای مسواک زدن در ارتودنسی
ابزار | کاربرد | توضیحات |
مسواک ارتودنسی | تمیز کردن سطوح دندانها و اطراف براکتها | دارای الیاف V شکل برای دسترسی بهتر |
مسواک بین دندانی | تمیز کردن فضای بین براکتها و زیر سیمها | در سایز های مختلف موجود است |
نخ دندان ارتودنسی | تمیز کردن فضای بین دندانها و زیر سیمها | استفاده با نخ دندان کش برای سهولت |
دهانشویه | شستشوی کامل دهان و کاهش باکتری ها | برای استفاده روزانه توصیه میشود |
سوالات متداول درباره ارتودنسی
آیا ارتودنسی درد دارد؟
در روزهای اول پس از نصب براکتها یا تنظیمات، ممکن است کمی درد و ناراحتی احساس کنید که طبیعی است. این درد معمولا با مسکن های بدون نسخه قابل کنترل است و به تدریج کاهش مییابد.
هزینه ارتودنسی چقدر است؟
هزینه ارتودنسی به عوامل مختلفی از جمله نوع ارتودنسی، مدت زمان درمان، شدت مشکل و منطقه جغرافیایی کلینیک بستگی دارد. برای اطلاع دقیق از هزینه ها، مشاوره با متخصص ارتودنسی ضروری است.
تعداد جلسات ارتودنسی چقدر است؟
به عوامل مختلفی از جمله نوع مشکل، نوع ارتودنسی و میزان همکاری بیمار بستگی دارد. معمولا جلسات تنظیم ماهانه یا هر چند هفته یکبار انجام میشود.
آیا جرم گیری دندان در ارتودنسی لازم است؟
بله، جرم گیری دندان در ارتودنسی برای حفظ بهداشت دهان و جلوگیری از پوسیدگی و بیماری های لثه بسیار مهم است. متخصص ارتودنسی شما زمان مناسب برای جرم گیری را توصیه خواهد کرد.
چه تفاوتی بین ارتودنسی نامرئی یا ارتودنسی سنتی وجود دارد؟
ارتودنسی نامرئی از تراز کننده های شفاف استفاده میکند که تقریبا نامرئی هستند، در حالی که ارتودنسی سنتی از براکتها و سیم های فلزی یا سرامیکی استفاده میکند. ارتودنسی نامرئی برای موارد خاصی مناسب است و ممکن است برای همه مشکلات کاربرد نداشته باشد.
آیا میتوان با وجود بریس آدامس جوید؟
جویدن آدامس با بریس معمولی توصیه نمیشود زیرا میتواند به براکتها و سیم ها بچسبد و به آنها آسیب برساند. اما موم ارتودنسی میتواند برای کاهش درد در ناحیه براکت ها استفاده شود.
چه زمانی سن مناسب برای ارتودنسی است؟
سن مناسب برای ارتودنسی برای کودکان معمولا در حدود ۷ تا ۱۰ سالگی است، اما ارتودنسی در بزرگسالان نیز امکان پذیر است. مشاوره با متخصص ارتودنسی در سنین پایین میتواند به تشخیص زودهنگام مشکلات و جلوگیری از پیچیدگی های بیشتر کمک کند.
منابع:
- American Association of Orthodontists (AAO)
- British Orthodontic Society (BOS)
- World Federation of Orthodontists (WFO)