سرطان دهان، علل و نشانه‌ های آن

سرطان دهان اصطلاح گسترده ای برای سرطانی است که داخل دهان شما را تحت تاثیر قرار می دهد. سرطان دهان می تواند مانند یک مشکل رایج در لب ها یا در دهان شما باشد، مانند لکه های سفید یا زخم هایی که خونریزی می کنند. تفاوت بین یک مشکل رایج و سرطان بالقوه این است که این تغییرات از بین نمی روند. در صورت درمان نشدن، سرطان دهان می تواند در سراسر دهان و گلو به سایر نواحی سر و گردن گسترش یابد. تقریباً 63 درصد از افراد مبتلا به سرطان حفره دهان تنها پنج سال پس از تشخیص زنده هستند.

در این مقاله سعی داریم بر روی سرطان دهان تمرکز داشته باشیم. دکتر مهریزی، متخصص ارتودنسی در تهران، اطلاعات جامعی را در این زمینه در اختیار شما قرار می‌دهد.

چه کسانی مبتلا به سرطان دهان هستند؟

به طور کلی، از هر 100000 نفر، 11 نفر در طول زندگی خود به سرطان دهان مبتلا می شوند. مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا هستند. همچنین احتمال ابتلا به سرطان دهان در افراد سفیدپوست بیشتر از سیاه پوستان است.

سرطان دهان چگونه بر بدن تأثیر می گذارد؟

سرطان دهان می تواند دهان و حلق شما را تحت تاثیر قرار دهد. اوروفارنکس شامل قسمت هایی از زبان و سقف دهان و قسمت میانی گلو می شود که وقتی دهان شما کاملاً باز است قابل مشاهده است. سرطان دهان، سرطان اوروفارنکس نامیده می شود. یک بخش یا بخشهایی از حفره دهان که شامل موارد زیر است، میتواند مورد حمله قرار بگیرد:

• لبها
• لثه ها
• پوشش داخلی گونه ها
• دو سوم اول زبان
• کف دهان (قسمتی که زیر زبان شماست)
• قسمت اول سقف دهان
• ناحیه پشت دندان عقل

چه چیزی باعث سرطان دهان می شود؟

سرطان دهان از سلول های سنگفرشی (سلول‌های نازکی که در بخش سطحی پوست و در لایه‌های خارجی و میانی پوست قرار دارند) حفره دهان شروع می شود. سلول های سنگفرشی مسطح هستند و وقتی زیر میکروسکوپ مشاهده می شوند شبیه پولک ماهی می شوند.

سلول های سنگفرشی طبیعی زمانی سرطانی می شوند که DNA آنها تغییر کند و سلول ها شروع به رشد و تکثیر کنند. با گذشت زمان، این سلول‌های سرطانی می‌توانند به نواحی دیگر داخل دهان و سپس به سایر نواحی سر و گردن یا سایر نواحی بدن گسترش یابند.

آیا فعالیت های خاصی وجود دارد که می تواند خطر ابتلا  را افزایش دهد؟

حدود 75 درصد از افرادی که به سرطان دهان مبتلا می شوند عادات زیر را دارند:

• سیگار، سیگار برگ یا پیپ مصرف می‌کنند.
• از محصولات تنباکو مانند ویپ و قلیان استفاده می‌کنند.
• به طور منظم مقادیر زیادی الکل مصرف می‌کنند.
• زمان زیادی را زیر نور خورشید بدون محافظت از لب های خود با ضد آفتاب می‌گذرانند.
• ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) دارند.
• دارای سابقه خانوادگی هستند.

همچنین توجه به این نکته مهم است که 25 درصد از افرادی که به این سرطان مبتلا می شوند سیگار نمی کشند.

لینک های مفید: هزینه ارتودنسی ثابت

علائم سرطان دهان چیست؟

علائم و نشانه های متعددی وجود دارد که ممکن است با مشکلات رایج یا تغییرات در دهان اشتباه گرفته شود. برای مثال، ممکن است متوجه لکه‌هایی در داخل دهان خود شوید که نمی‌توانید آن‌ها را بتراشید. این لکه ها ممکن است شرایط پیش سرطانی باشند.

شرایط زیر همگی به صورت لکه هایی در دهان و گلو ظاهر می شوند، اما رنگ های متفاوتی دارند:

لکوپلاکیا: این لکه‌های سفید یا خاکستری صاف در دهان یا گلو هستند.
اریتروپلاکیا: لکه های قرمز کمی برجسته یا صاف هستند. این لکه ها ممکن است هنگام خراشیدن خونریزی کنند.
اریترولوکوپلاکیا: این لکه ها قرمز و سفید هستند.

علائم و نشانه های رایج عبارتند از:

• زخم هایی روی لب یا داخل دهان که به راحتی خونریزی می کنند و در عرض دو هفته خوب نمی شوند.
• لکه های ناهموار یا نواحی پوسته دار روی لب ها، لثه ها یا داخل دهان.
• نواحی در دهان که بدون دلیل واضح خونریزی می کنند.
• بی حسی، درد یا حساسیت در صورت و گردن یا در دهان شما که بدون علت ظاهری رخ می دهد.
• مشکل در جویدن یا بلعیدن، صحبت کردن یا حرکت دادن فک یا زبان.
• کاهش وزن ناخواسته
• گوش درد
• بوی بد دهان مزمن

آیا می توانم سرطان دهان را تشخیص دهم؟

تشخیص زودهنگام می تواند احتمال رشد یا گسترش سرطان را کاهش دهد. با انجام خودآزمایی ماهانه می توانید سرطان دهان را زود تشخیص دهید. اگر متوجه تغییرات یا چیز غیرعادی شدید، فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید. در اینجا نحوه معاینه دهان، گلو و گردن برای علائم این سرطان آمده است:

لب های خود، جلوی لثه ها و سقف دهان خود را احساس کنید.
گردن و زیر فک پایین خود را برای توده یا غدد لنفاوی بزرگ احساس کنید.
از یک نور روشن و یک آینه برای نگاه کردن به داخل دهان خود استفاده کنید.
سر خود را به عقب خم کنید و به سقف دهان خود نگاه کنید.
گونه های خود را بیرون بکشید تا داخل دهان، پوشش گونه ها و لثه های پشت خود را مشاهده کنید.
زبان خود را بیرون بکشید و به بالا، پایین و طرفین نگاه کنید. زبان خود را به آرامی به عقب فشار دهید تا بتوانید کف دهان خود را ببینید.

مراجعه به دندانپزشک برای تشخیص سرطان دهان

سرطان دهان می‌تواند مناطق مختلفی از دهان از جمله دندان‌ها، لثه‌ها، زبان، لبها و منطقه حلق را تحت تأثیر قرار دهد. در صورتی که این بیماری درمان نشود، ممکن است به بخش‌های دیگری از بدن نیز گسترش یابد.

اگر شما علائم و نشانه‌های مداومی دارید که بیش از دو هفته به شما آزار می‌دهد، بهتر است با دندانپزشک خود تماس بگیرید. احتمالاً پزشک در ابتدا سایر دلایل معمولی علائم شما را مورد بررسی قرار می‌د‌هد.

مراجعه دوره‌ای به دندانپزشک می‌تواند در پیشگیری از سرطان دهان مؤثر باشد. در هنگام مراجعه به دندانپزشک، کارشناسان آموزش‌دیده دندانپزشکی ممکن است به شما توضیح دهند که چگونه نادرستی در بهداشت دهانی می‌تواند به بروز سرطان دهان منجر شود و چه اقداماتی را می‌توانید برای آغاز یک روال بهداشت دهانی سالم انجام دهید.

لینک های مفید: متخصص ارتودنسی کودکان در تهران