ارتودنسی دو فاز یا ارتودنسی دو مرحله ای یک تکنیک نوین و پیشرفته در دندانپزشکی است که برای درمان مشکلات دندان و فک در کودکان استفاده می شود. این روش از سنین پایین آغاز شده و شامل مراحل مختلفی برای اصلاح دندان ها و فک ها است. در این مقاله، به بررسی مفهوم، کاربردها و نتایج این روش در بهبود سلامت دندان ها و فک خواهیم پرداخت.
ارتودنسی دو مرحله ای چیست؟
ارتودنسی دو مرحله‌ای یک روش تخصصی درمانی در دندانپزشکی کودکان است که از دو فاز تشکیل می شود. در این روش، متخصص ارتودنسی کودکان ابتدا دندان ها به حالت صاف در می آیند و سپس یک نیش یا بایت نرمال ایجاد می شود. این نوع ارتودنسی به رشد طبیعی فک و رویش دندان های دائمی کودک کمک می‌کند.
چرا درمان ارتودنسی دو مرحله‌ای انجام می شود؟
وقتی دندان های شیری زودتر یا دیرتر از موعد طبیعی بریزند، ممکن است مشکلاتی مانند اوربایت، آندربایت، کراس بایت یا سایر مسائل مرتبط با موقعیت دندان ها و فک ایجاد شود. به همین دلیل، ارتودنتیست به والدین توصیه می کند که به فکر درمان ارتودنسی دو مرحله‌ای باشند. این درمان شامل دو مرحله مجزا است که هر یک مربوط به دوره های مختلف رشد کودکان است. مرحله اول معمولاً قبل از رویش دندان های دائمی آغاز می شود و مرحله دوم زمانی است که بیشتر دندان های دائمی کودک درآمده‌اند.
اهداف و کاربردهای ارتودنسی دو مرحله ای
این نوع ارتودنسی برای کودکانی تجویز می شود که با مشکلات شدید فک و دندان مواجه هستند. تقسیم مراحل ارتودنسی به دو مرحله به این معناست که تمامی مشکلات به طور اصولی برطرف خواهند شد و کودک در بزرگسالی با مشکلی روبرو نخواهد شد. در بیشتر مواقع، اهداف و کاربردهای اصلی ارتودنسی دو مرحله‌ای شامل موارد زیر است:
- درمان کج بودن دندان ها (علت کج شدن دندان ها در کودکان)
- درمان بیرون زدگی دندان ها
- رفع عقب یا جلو بودن استخوان یکی از فک ها
- درمان مشکلات گفتاری ناشی از ساختار فک و دندان
مراحل ارتودنسی دو مرحله ای
در برخی موارد، مشکلات فک و دندان کودکان با روش های رایج ارتودنسی قابل حل نیستند و به ارتودنسی دو فاز نیاز است. پس از مشاوره و ویزیت، برنامه و مراحل ارتودنسی دو مرحله‌ای تنظیم می شود. مراحل این نوع درمان معمولاً شامل موارد زیر است:
مرحله اول
مرحله اول ارتودنسی دو مرحله ای که به عنوان ارتودنسی پیشگیری یا اولیه نیز شناخته می شود، نوعی روش ارتودنسی است که قبل از رویش دندان های دائمی در کودکان انجام می شود و معمولاً در سنین شش تا ده سالگی اجرا می گردد. این نوع درمان از سوی متخصص ارتودنسی کودکان در صورتی تجویز می شود که احتمال بروز مشکلات ارتودنسی متوسط یا شدید در اوایل زندگی کودک وجود داشته باشد. هدف اصلی مرحله اول ارتودنسی دو مرحله ای، اطمینان از فراهم بودن فضای کافی برای رویش دندان های دائمی است. این کار خطر ازدحام دندان ها به دلیل کمبود فضا را کاهش می‌دهد. در صورتی که این درمان برای برخی کودکان انجام نشود، ممکن است دندان های کودک کج یا شلوغ شوند. همچنین، از آنجایی که مشکلات مال اکلوژن یا ناهم ترازی دندان در این مرحله درمان می شوند، اگر فرزند شما دچار جلو زدگی فک باشد، این مشکل تا حد زیادی در این مرحله قابل حل است. از جمله فواید این مرحله از ارتودنسی دو مرحله ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انجام چندین اصلاح زودرس ارتودنسی می تواند از بروز آسیب های بعدی به دندان ها و موقعیت آن‌ها جلوگیری کند.
- این اقدامات از احتمال از بین رفتن دندان ها و همچنین نیاز به جراحی لثه پیشگیری می کند.
- اگر این مرحله از ارتودنسی انجام نشود، ممکن است کودک در بزرگسالی برای مدت طولانی تری نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشد و حتی ممکن است مجبور به انجام عمل جراحی فک شود.
مرحله دوم
مرحله دوم ارتودنسی دو مرحله ای، همان روشی است که اکثر ما با آن آشنا هستیم. این مرحله زمانی آغاز می‌شود که متخصص ارتودنسی بریس‌ها را روی دندان های بالا یا پایین نصب می‌کند. این فاز نه تنها برای درمان فاصله بین دندان ها مفید است، بلکه مشکلاتی مانند دندان های نامرتب و شلوغ و همچنین مشکلاتی مانند اوربایت یا آندربایت را نیز اصلاح می‌کند. مرحله دوم ارتودنسی دو مرحله ای معمولاً از سنین ۱۱ یا ۱۲ سالگی آغاز می‌شود و به طور متوسط بین ۱۲ تا ۲۰ ماه طول می‌کشد. با این حال، مدت زمان درمان ارتودنسی از فردی به فرد دیگر متفاوت است، زیرا هر کودک شرایط و مشکلات خاص خود را دارد. برخی کودکان ممکن است تا چهار سال به بریس نیاز داشته باشند، در حالی که در برخی دیگر، مشکلات کمتری وجود دارد و درمان ممکن است کمتر از یک سال طول بکشد.
با وجود همه نکاتی که در این مقاله مورد بحث قرار گرفت، ممکن است برخی والدین از خود بپرسند که آیا واقعاً کودکشان به درمان دو مرحله ای نیاز دارد یا اینکه آیا می توانند از مرحله اول عبور کرده و تا بزرگ تر شدن کودک صبر کنند و سپس مرحله دوم را آغاز کنند. در این مورد باید بگوییم که پاسخ قطعی برای این سؤال وجود ندارد. روش های درمان و اصلاح برای هر کودک متفاوت است و تنها با مشاوره با یک متخصص ارتودنسی خوب می توان درباره زمان مناسب برای شروع درمان تصمیم‌گیری کرد. در نهایت، دکتر مهریزی بهترین فرد برای کمک به شما در درک تمام گزینه ها و سناریوهای ممکن است تا بتوانید تصمیمی آگاهانه و مناسب برای فرزند خود اتخاذ کنید! با مشاهده انواع نمونه درمان ارتودنسی انجام شده توسط دکتر مهریزی، می‌توانید با اطمینان خاطر برای مشاوره و درمان به ایشان مراجعه کنید.
مزایای ارتودنسی دو مرحله ای
همان طور که در مطالب قبلی اشاره شد، این نوع ارتودنسی می تواند در درمان بسیاری از مشکلات فک و دندان مؤثر باشد. برخی از مهم ترین مزایای ارتودنسی دو مرحله‌ای عبارت‌اند از:
- افزایش اعتماد به نفس کودک
- زیباتر شدن لبخند
- کمک به رشد بهتر فک
- کاهش احتمال پوسیدگی و خراب شدن دندان های دائمی در آینده
- کاهش احتمال ابتلا به بیماری های لثه مانند تحلیل لثه
معایب ارتودنسی دو مرحله ای
ارتودنسی دو مرحله ای نیز مانند هر روش درمانی دیگری ممکن است با معایب و عوارضی همراه باشد. برخی از مهم‌ترین عوارض این نوع ارتودنسی عبارت‌اند از:
- تحلیل ریشه دندان
- احساس درد و ناراحتی
- لق شدن دندان
- آسیب به مینای دندان
اما اگر شما برای انجام این روش به یک دندانپزشک متخصص مراجعه کنید، احتمال بروز چنین عوارضی به حداقل می رسد و می توانید با خیال راحت از این درمان بهره‌مند شوید.
لینک مفید: هزینه ارتودنسی در سال ۱۴۰۳
مراقبت های بعد از ارتودنسی دو مرحله ای
ارتودنسی دو مرحله ای نیاز به مراقبت های ویژه‌تری نسبت به روش های دیگر دارد. از آنجایی که کودک نمی تواند به‌خوبی بهداشت دهان و دندانش را رعایت کند، شما باید در این زمینه به او کمک کنید. برای اینکه نتایج درمان به خوبی حاصل شود، توصیه های زیر را در نظر داشته باشید:
- پس از هر وعده غذایی از کودک بخواهید که مسواک بزند و از نخ دندان استفاده کند. ممکن است نیاز باشد چند بار این کار را به او آموزش دهید تا به درستی انجام دهد.
- اجازه ندهید کودکتان غذاهای سفت و چسبنده مصرف کند.
- اگر پزشک ابزارهای ارتودنسی متحرک تجویز کرده، مطمئن شوید که فرزندتان در تمام ساعات مورد نیاز از آن‌ها استفاده کند.
- در صورت احساس درد، می توانید از مسکن های بدون نسخه با دوز پایین استفاده کنید.
- حتماً به طور مرتب کودک خود را به پزشک ببرید تا معاینات دوره‌ای انجام شود و پیشرفت های درمانی بررسی گردد.
از کجا بفهمم که کودک من به درمان ارتودنسی دو مرحله ای نیاز دارد؟
هر یک از علائم زیر می‌تواند نشان دهنده این باشد که فرزند شما ممکن است کاندید مناسبی برای ارتودنسی دو مرحله ای باشد:
- از دست دادن زودهنگام دندان های شیری (قبل از ۵ سالگی)
- مشکل در جویدن یا گاز زدن غذا
- مکیدن انگشت شست پس از ۵ سالگی (تاثیر مکیدن انگشت شست در کودکان و عوارض آن)
- فک نامتقارن و عدم هماهنگی فک های بالا و پایین هنگام بسته شدن دهان (مانند جلو بودن یا عقب بودن فک، یا وجود فاصله بین دندان‌ها در قسمت جلو)
- ازدحام و شلوغی دندان‌ها در سنین ۷ یا ۸ سالگی
- اورجت یا جلو بودن دندان های بالا یا پایین
انجام ارتودنسی دو مرحله ای در مطب دکتر مهریزی
در این مقاله سعی کردیم شما را با روش ارتودنسی دو مرحله‌ای و تمامی مزایا و معایب آن آشنا کنیم. همان طور که مشاهده کردید، این روش بسیار تخصصی است و در دو مرحله مشخص، تمام مشکلات فک و دندان فرزند شما را برطرف می‌کند؛ بنابراین توصیه می‌کنیم در زمان مناسب و قبل از رشد دندان های دائمی کودکتان، به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا در صورت نیاز، مراحل درمان برای او آغاز شود. دکتر مهریزی بهترین متخصص ارتودنسی کودکان در تهران، می توانند بهترین مشاوره را در این خصوص به شما بدهند. علاوه بر آن دکتر مهریزی در سایر انواع ارتودنسی مانند ارتودنسی نامرئی، ارتودنسی ثابت، ارتودنسی دندان نیش و ارتودنسی دیمون نیز متبحر و با تجربه هستند و مراجعین شان بیشترین میزان رضایت را از عملکرد ایشان دارند.
