دیپ بایت چیست
در شکل طبیعی قرارگیری دندان ها در دو فک بالا و پایین، دندان های جلویی(قدامی) فک بالا، حدود 2 تا 3 میلی متر از دندان های قدامی فک پایین را می پوشانند. اگر این نسبت به هر طریقی به هم بخورد و دندان های فک بالا پیشروی بیشتر بر روی دندان های فک پایین داشته باشند، عارضه «دیپ بایت» شکل گرفته است. در این صورت ممکن است دندان های فک بالا تا حدی بر روی دندان های فک پایین پیشروی داشته باشند که دندان های پایین دیده نشوند.
در این موارد ضمن آن که برخورد لبه دندان های پایینی با کام دهان، می تواند سبب زخم و خراش در ناحیه کام دهان و پدید آمدن مشکلات جدی دهانی شود، از لحاظ زیبایی نیز بیمار را دچار مشکل می کند. البته مهم تر از همه این ها، اختلالاتی است که دیپ بایت در فرآیند جویدن غذا ایجاد می کند و به همین دلیل این عارضه یکی از انواع بسیار مضر ناهنجاری های دهان و دندان به شمار می آید.
عوارض دیپ بایت
- دندان های قدامی عملکرد صحیحی نخواهند داشت. این عارضه می تواند بر نحوه جویده شدن غذا تأثیر قابل توجهی بگذارد.
- به علت فرورفتن لبه های دندان های قدامی فک پایین در کام دهان، امکان بروز بیماری های دهان و دندان وجود دارد. تحلیل لثه ها نیز از عوارض مهم این امر است.
- به علت فرو رفتن لبه های دندان های قدامی فک بالا در لثه پایین، و نیز اصطکاک لبه های دندان های دو فک، احتمال آسیب به لبه های دندان ها و نیز لثه فک پایین وجود دارد.
- زیبایی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد. عارضه دیپ بایت حتی در موارد جزئی نیز بر زیبایی فرد اثر می گذارند. ولی در موارد وخیم تر می توانند فرآیند رشد دندانی را نیز تحت تاثیر قرار دهند.
دلایل پدید آمدن عارضه دیپ بایت
1. دلایل ژنتیکی
2. دلایل محیطی
مکیدن انگشت در دوران خردسالی از عوامل مهم بروز عارضه دیپ بایت است. این رفتار سبب می شود که دندان های دائمی در حین رشد در جای صحیح خود قرار نگیرند. دندان قروچه و تنفس دهانی نیز می تواند یکی از عوامل شکل دهنده این ناهنجاری باشد. نکته حائز اهمیت در این رابطه این است که از دست رفتن زودهنگام دندان های شیری می تواند تأثیر مهمی در شکل گیری این عارضه داشته باشد. بنابراین توجه به حفظ بهداشت دندان های شیری تا زمانی که به صورت طبیعی بیفتند، بسیار اهمیت دارد. خرابی و از بین رفتن زودتر از موعد دندان های شیری سبب مشکلات جدی دندانی از جمله عارضه دیپ بایت خواهد شد. بنابراین لازم است والدین به موضوع حفظ بهداشت دهان و دندان کودکانشان اهتمام جدی بورزند.
مورد قابل توجه دیگر این است که عدم رعایت بهداشت تنها در سنین کودکی نیست که می تواند مسبب این عارضه شود. بلکه در سنین بزرگسالی نیز عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در صورتی که سبب از دست رفتن دندان های عقبی فرد شود، می تواند در نهایت به تخریب بایت و ایجاد ظاهری مسن در چهره فرد گردد.
نکته !!!
البته ذکر این نکته نیز مهم است که هر گونه مشکل در بایت، تنها به ایجاد مشکلات زیبایی منجر نمی شود. بلکه می تواند به نحو چشمگیری به سلامت دندان ها و لثه ها آسیب برساند و نیز سبب سردرد، رشد نامناسب فک پایین و اختلال در عملکرد مفصل گیجگاهی فکی شود.
اطلاعات مفید: هزینه ارتودنسی
علائم وجود عارضه دیپ بایت
- در مراحل اولیه ممکن است متوجه ساییدگی در لبه های دندان های جلویی فک پایین شوید. این مورد ممکن است با ایجاد خطوط شکستگی در دندان های پایین همراه باشد؛ و نیز میزان قابل توجهی خونریزی لثه و جرم دندانی در این ردیف دندان ها دیده شود. در کنار این ها در اثر ساییدگی دو ردیف دندان بر روی یکدیگر، ممکن است دچار حساسیت دندانی هم شده باشید.
- التهاب و خونریزی لثه ها حین مسواک زدن می تواند دلایل متعددی داشته باشد ولی اگر این علامت با پوسته پوسته شدن دندان ها همراه باشد، می تواند در اثر ناهنجاری دیپ بایت ایجاد شده باشد، پس باید آن را جدی گرفت. در این مرحله دیپ بایت می تواند منجر به نازیبایی لبخند فرد گردد و سبب از دست رفتن دندان های قدامی گردد.
- عارضه دیپ بایت در مراحل پیشرفته می تواند سبب پوسیدگی دندان ها در سطح وسیع شود و در مفصل گیجگاهی فکی نیز درد و ناراحتی ایجاد نماید. بنابراین توجه و درمان در مراحل اولیه بروز عارضه، از اهمیت بالایی برخوردار است.
عارضه دیپ بایت چگونه درمان می شود؟
درمان در کودکی: در صورتی که ناهنجاری دیپ بایت در سنین پیش از بلوغ تشخیص داده شود و نسبت به درمان آن اقدام گردد، این کار با سهولت بیشتری انجام خواهد شد. در سنین پایین برای درمان دیپ بایت از دستگاه پلاک متحرک استفاده می شود. پلاک متحرک در پشت دندان های قدامی فک بالا قرار می گیرد و با افزایش ارتفاع عمودی استخوان، دیپ بایت درمان می شود. البته در مواردی ممکن است دندانپزشک متخصص تصمیم بگیرد که این عارضه را در کودکی با ارتودنسی دو فک درمان کند.
درمان در بزرگسالی: در سنین پس از بلوغ و بزرگسالی، دندانپزشک متخصص ارتودنسی معمولاً از روش ارتودنسی استفاده می کند. در این روش براکت ها به همراه سیم های ارتودنسی، رشد دندان ها را کنترل می کنند و دندان ها را در جهت مناسب قرار می دهند. در این روش درمانی، ایجاد فاصله تدریجی بین دندان های قدامی ارتفاع عمودی صورت را افزایش می دهد. دکتر مهریزی دکتر ارتودنسی شهرک غرب از بهترین متخصصان ارتودنسی کودکان و بزرگسالان در ایران است.
آیا درمان دیپ بایت ضروری است؟
عارضه دیپ بایت در صورتی که به موقع تشخیص داده نشود و تحت درمان قرار نگیرد، علاوه بر ایجاد مشکلات ظاهری می تواند در فرآیند جویدن فرد نیز مشکلات جدی ایجاد کند. ضمن آن که تخریب تدریجی دندان های قدامی و تحلیل مخاط و لثه نیز از دیگر عوارض آن به شمار می رود.